Máy nội soi tai mũi họng

1. Giới thiệu về máy nội soi tai mũi họng

1.1. Nội soi tai mũi họng là gì?

Nội soi tai mũi họng là một phương pháp y học tiên tiến được sử dụng để kiểm tra, chẩn đoán và điều trị các bệnh lý liên quan đến tai, mũi và họng. Đây là kỹ thuật không thể thiếu trong các phòng khám chuyên khoa tai mũi họng, giúp các bác sĩ quan sát chi tiết bên trong các khoang rỗng của cơ thể.

1.2. Sự phát triển của máy nội soi tai mũi họng

Năm 1867, bác sĩ Johann Czermak đã tiên phong sử dụng một tấm gương để phản xạ ánh sáng từ nguồn sáng tự nhiên, chiếu sáng các khoang cơ thể trong quá trình nội soi. Năm 1920, Thomas Edison đã phát minh ra bóng đèn điện, là tiền đề cho sự phát triển của các thiết bị nội soi.

Vào những năm 1950, Karl Storz, một công ty y tế hàng đầu của Đức đã kết hợp với nhà vật lý hàng đầu Harold Horace Hopkins - người phát triển công nghệ sợi quang để cải tiến nguồn sáng nội soi, không cần phải phụ thuộc vào nguồn sáng ngoại lai nữa. Kết quả của sự hợp tác này là thành quả tích hợp sợi quang vào các thiết bị nội soi, cho phép truyền ánh sáng từ một nguồn bên ngoài trực tiếp vào các khu vực cần quan sát.

2. Cấu tạo máy nội soi tai mũi họng 

2.1. Nguồn sáng

Trong lĩnh vực nội soi tai mũi họng (ENT), có ba loại nguồn sáng chính được sử dụng trong các thiết bị nội soi ENT: LED, Halogen, và Xenon. Mỗi loại nguồn sáng này đều có những đặc điểm, ưu điểm và hạn chế riêng, mang lại những giá trị khác nhau cho các ứng dụng y tế.

Nguồn sáng Halogen: Halogen là một loại đèn sợi đốt với sợi dây vonfram được đặt trong bóng đèn chứa khí halogen với các ưu - nhược điểm sau:

Máy nội soi ENT sử dụng nguồn sáng Halogen - Medvision - Medstar, Hàn Quốc

Ưu điểm:

1. Chi phí thấp: Halogen là lựa chọn kinh tế hơn so với LED và Xenon, đặc biệt phù hợp cho các cơ sở y tế có ngân sách hạn chế.
2. Phổ ánh sáng rộng: Halogen phát ra ánh sáng ấm, vàng với phổ ánh sáng liên tục, lý tưởng cho các ứng dụng nội soi cơ bản.

Hạn chế:

2. Hiệu suất năng lượng thấp: Halogen tiêu thụ nhiều năng lượng và tỏa ra nhiệt lượng lớn, có thể làm nóng thiết bị và gây khó chịu cho bệnh nhân.
3. Tuổi thọ ngắn: Đèn Halogen chỉ có tuổi thọ từ 2.000 đến 4.000 giờ, thấp hơn đáng kể so với LED.
4. Chất lượng ánh sáng thấp: Ánh sáng Halogen không sắc nét và rõ ràng, gây khó khăn trong việc quan sát chi tiết nhỏ.

Nguồn sáng LED:

LED là một chất bán dẫn phát ra ánh sáng khi có dòng điện đi qua, có kích thước nhỏ gọn và hiệu suất cao.

Nguồn sáng LED là lựa chọn hàng đầu hiện nay nhờ khả năng chiếu sáng mạnh, bền và tiết kiệm năng lượng.

Hệ thống nội soi tai mũi họng sử dụng đèn LED lạnh - FCL-300 - Medstar, Hàn Quốc

Ưu điểm:

1. Hiệu suất năng lượng cao: LED tiêu thụ ít năng lượng hơn nhiều so với Halogen và Xenon, giúp giảm chi phí vận hành.
2. Tuổi thọ dài: LED có tuổi thọ từ 20.000 đến 50.000 giờ, gấp nhiều lần so với các nguồn sáng khác.
3. Ánh sáng mát: LED tỏa ra rất ít nhiệt, giúp duy trì nhiệt độ ổn định trong quá trình nội soi, tránh làm tổn thương niêm mạc.
4. Điều chỉnh linh hoạt: LED cho phép điều chỉnh cường độ và màu sắc ánh sáng, giúp cải thiện độ rõ nét và khả năng phân biệt chi tiết.

Hạn chế: Chi phí đầu tư ban đầu cao: Mặc dù LED tiết kiệm chi phí về lâu dài, chi phí ban đầu để trang bị hệ thống này thường cao hơn so với Halogen.

Nguồn sáng Xenon: Xenon là đèn phóng điện sử dụng khí xenon, tạo ra ánh sáng trắng rực rỡ.

Nguồn sáng nội soi tai mũi họng sử dụng ánh sáng Xenon - VISERA 4K UHD System - Olympus, Nhật Bản

Ưu điểm:

1. Cường độ sáng cao: Đèn Xenon phát ra ánh sáng mạnh, gần giống ánh sáng ban ngày, giúp hiển thị màu sắc trung thực và chi tiết rõ ràng hơn.
2. Phổ ánh sáng rộng: Xenon cung cấp phổ ánh sáng liên tục, lý tưởng cho việc phân biệt màu sắc và quan sát các chi tiết nhỏ trong vùng nội soi.

Hạn chế:

1. Nhiệt lượng lớn: Cần có hệ thống làm mát để bảo vệ thiết bị và tạo sự thoải mái cho bệnh nhân.
2. Tuổi thọ ngắn: Đèn Xenon chỉ có tuổi thọ từ 500 đến 1.000 giờ, thấp nhất trong ba loại nguồn sáng.
3. Chi phí cao: Chi phí đầu tư và bảo trì hệ thống Xenon khá đắt đỏ, đặc biệt khi cần thay thế đèn.

2.2. Camera

Camera trong máy nội soi tai mũi họng là thành phần không thể thiếu, giúp truyền hình ảnh trong thời gian thực của các khoang mũi, tai, họng lên màn hình hiển thị. Camera thường được sản xuất dưới hai hình khối: dạng súng hoặc bút, đồng thời tích hợp thông minh các nút bấm điều khiển hình ảnh, dừng hình, zoom, cường độ ánh sáng… Việc lựa chọn camera dạng súng hay bút hoàn toàn phụ thuộc vào sở thích, thói quen của các bác sĩ, kỹ thuật viên chuyên khoa tai mũi họng.

Camera nội soi tai mũi họng - BaoMinhMedical

2.3. Dây dẫn sáng

Dây dẫn sáng (Fibre Light Cable) trong máy nội soi tai mũi họng đóng vai trò quan trọng trong việc truyền ánh sáng từ nguồn sáng đến khu vực nội soi, giúp hiển thị rõ ràng các cấu trúc bên trong cơ thể. Cấu tạo của dây dẫn sáng thường bao gồm sợi quang chất lượng cao, được bọc trong lớp bảo vệ để đảm bảo ánh sáng được truyền đi mà không bị suy giảm.

Có hai loại chính: dây dẫn sáng gắn tách rời và dây tích hợp trong cụm camera.

Dây dẫn sáng gắn tách rời: Dễ dàng thay thế khi cần thiết, giúp giảm chi phí sửa chữa. Tuy nhiên loại này thường dễ gãy và hỏng nếu không được bảo quản cẩn thận, đặc biệt là tại các điểm nối.

Dây tích hợp trong cụm camera: Độ bền cao hơn, giảm nguy cơ gãy hoặc hỏng do ít bị tác động từ bên ngoài. Đảm bảo ánh sáng ổn định hơn trong suốt quá trình nội soi, đồng thời đem lại thiết kế nhỏ gọn, bớt lằng nhằng dây dợ. Dẫu vậy, chi phí sửa chữa và thay thế cao hơn do phải thay toàn bộ cụm camera nếu có sự cố hỏng nặng.

2.4. Màn hình hiển thị hình ảnh nội soi chuyên dụng

Monitor nội soi chuyên dụng đóng vai trò hiển thị hình ảnh thu từ camera nội soi với độ phân giải cao, cho phép dễ dàng nhận diện các vấn đề y tế như viêm nhiễm, polyp, hoặc tổn thương mô. Được thiết kế với khả năng chống lóa và góc nhìn rộng, màn hình nội soi tạo điều kiện thuận lợi cho bác sĩ trong quá trình thực hiện thủ thuật cũng như chẩn đoán. Ngoài ra, hầu hết các màn hình đều dàng kết nối với các thiết bị khác như máy tính hoặc hệ thống lưu trữ, hỗ trợ ghi lại và phân tích dữ liệu sau khi nội soi. Thậm chí một số còn được tích hợp luôn phần mềm quản lý bệnh nhân như 1 một chiếc PC thực thụ.

2.5. Ống nội soi

Ống soi là thành phần trực tiếp được đưa vào cơ thể để thực hiện quá trình nội soi. Khi tái sử dụng ống soi (optic), cần phải nghiêm túc tuân thủ các quy định về tái xử lý ống nội soi để ngăn ngừa tái nhiễm khuẩn. 

Ống soi mềm:

Ống nội soi mềm được làm từ vật liệu linh hoạt, cho phép ống uốn cong theo đường đi của các khoang cơ thể. Nhờ khả năng uốn cong, bác sĩ có thể dễ dàng tiếp cận các khu vực khó tiếp cận sâu trong mũi và thậm chí xuống thanh quản, bao gồm vùng hầu họng, vòm họng, thanh quản xuống khí quản và thực quản.. Do tính chất mềm dẻo, linh hoạt mà quá trình nội soi ít gây khó chịu và căng thẳng cho bệnh nhân.

Tuy vậy, ống soi mềm dễ bị hư hỏng, đặc biệt là ở các điểm uốn, và cần được bảo dưỡng kỹ lưỡng.

Ống soi cứng:

Ống soi cứng được làm từ kim loại, với một ống thẳng và không thể uốn cong. Đường kính thường lớn hơn so với ống soi mềm. Chúng cung cấp cấp hình ảnh sắc nét và rõ ràng hơn do không có sự méo hình, rất phù hợp cho các quy trình cần độ chính xác cao như phẫu thuật. Chất liệu cứng cáp giúp ống soi cứng có độ bền cao, ít bị hư hỏng khi sử dụng nhiều lần.

Tuy nhiên, ống soi cứng không thể uốn cong, do đó khó tiếp cận các khu vực khó hoặc hẹp trong cơ thể. Cũng vì vậy, ống soi cứng có thể gây khó chịu hơn cho bệnh nhân trong quá trình nội soi. 

Ống soi cứng dành cho trẻ em và người lớn đều có các lựa chọn góc 0˚, 30˚, 70˚, và 90˚ để lần lượt quan sát trực tiếp, góc cạnh bên, góc nghiêng, và các vùng rất khó tiếp cận của tai mũi họng.

1. Ống soi cứng dành cho trẻ em: Ø2.7 - 4mm, độ dài 60mm - 110mm, phù hợp với cấu trúc nhỏ của trẻ.
2. Ống soi cứng dành cho người lớn: Ø4mm - 6mm, độ dài thường là 175mm hoặc 185mm.