Máy điện xung

Trị liệu bằng xung điện đã được chứng minh là một phương pháp hiệu quả trong việc chữa trị các vấn đề cơ xương khớp đau lưng, viêm khớp, chấn thương thể thao, và thậm chí là hỗ trợ trong quá trình phục hồi sau đột quỵ. Các máy điện xung hiện đại được trang bị nhiều chế độ điều chỉnh, cho phép tùy chỉnh cường độ và tần số xung điện phù hợp với từng tình trạng cụ thể của bệnh nhân.

1. Máy điện xung là gì?

Máy điện xung, hay còn được biết đến với các tên gọi như máy điện xung trị liệu, máy điều trị vật lý trị liệu, là một thiết bị y tế tiên tiến được thiết kế để hỗ trợ vật lý điều trị và phục hồi chức năng cơ thể. Thiết bị này hoạt động dựa trên nguyên lý xung động điện, sử dụng các dòng điện tồn tại trong thời gian ngắn để kích thích các dây thần kinh và cơ bắp, giúp giảm đau, hỗ trợ tuần hoàn máu, và tăng tốc độ quá trình phục hồi sau chấn thương hoặc phẫu thuật.

2. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động máy điện xung trị liệu

2.1. Cấu tạo máy điện xung trị liệu

Máy điện xung trị liệu gồm các thành phần chính như bộ điều khiển, dây dẫn điện, và điện cực. Bộ điều khiển là trung tâm của máy, nơi các chế độ trị liệu được cài đặt và điều chỉnh. Dây dẫn điện có nhiệm vụ truyền tải xung điện từ bộ điều khiển đến các điện cực, và điện cực được đặt lên vùng cơ thể cần điều trị.

2.2. Nguyên lý hoạt động các dòng kích thích điện vào cơ, thần kinh

Nguyên lý hoạt động của các xung điện

Nguyên lý hoạt động của máy điện xung dựa trên việc tạo ra các dòng điện ngắt quãng có tần số thấp, trung bình, hoặc cao, tùy thuộc vào mục đích trị liệu. Các xung điện được tạo ra bởi máy kích thích điện được truyền qua các điện cực đặt trên bề mặt da hoặc cấy vào cơ thể. Khi dòng điện này đi qua các tế bào thần kinh hoặc cơ bắp, nó gây ra sự khử cực của màng tế bào, tức là thay đổi điện thế màng tế bào, dẫn đến sự phát sinh tín hiệu thần kinh hoặc co cơ. 

Khi xung điện kích thích các tế bào thần kinh vận động liên kết với cơ bắp, tín hiệu thần kinh này làm giải phóng ion canxi từ mạng nội bào cơ (sarcoplasmic reticulum), kích hoạt các sợi cơ co lại. Quá trình này lặp lại liên tục khi có xung điện, tạo ra các chuyển động chức năng như nắm, duỗi hoặc đi bộ.

Các thuyết có mối liên hệ quan trọng với việc áp dụng điện xung trong vật lý trị liệu

• Thuyết cổng kiểm soát (Gate Control Theory): Theo Melzack & Wall (1965), trong tủy sống có một “cổng” kiểm soát việc truyền tín hiệu đau từ các dây thần kinh ngoại vi đến não.  Các xung điện có thể kích thích các sợi thần kinh lớn (A-beta fibers), làm “đóng cổng” và ngăn chặn các tín hiệu đau từ các sợi thần kinh nhỏ (A-delta và C fibers) truyền đến não. VD: sử dụng điện xung dòng TENS. 
• Thuyết phóng thích endorphin (Endorphin Release Theory): Dòng điện xung kích thích sự giải phóng endorphin tự nhiên trong tủy sống, giúp giảm đau mạnh mẽ, dễ chịu như morphin nội sinh, đặc biệt hiệu quả trong điều trị đau mạn tính. VD:  sử dụng xung điện 1-10 Hz.
• Thuyết ngưng trệ sau kích thích  (Post-Stimulation Inhibition Theory): Kích thích chọn lọc vào các sợi thần kinh nhóm II và III sẽ ức chế thần kinh trung ương, làm chúng giảm hoạt động hoặc “ngưng trệ”, giúp giảm đau hiệu quả.

Thúc đẩy tốc độ phục hồi của các tế bào

Trong điều kiện bình thường, tốc độ phục hồi của tế bào thần kinh và cơ bắp sau khi bị tổn thương có thể rất chậm và phụ thuộc vào mức độ tổn thương, có thể mất từ vài tuần đến vài tháng hoặc thậm chí nhiều năm. Xung điện thúc đẩy neuroplasticity, tức là khả năng tự tổ chức lại và tạo ra các kết nối mới giữa các neuron. Điều này rất quan trọng trong việc phục hồi chức năng sau chấn thương nặng như đột quỵ.

3. Lợi ích vượt trội khi sử dụng máy điện xung

3.1. Tác dụng sinh học

Máy điện xung trị liệu có thể tác dụng kích thích hoặc ức chế thần kinh: 

• Kích thích gây hưng phấn: Dòng điện xung với tần số thấp (dưới 50Hz), có xung gai nhọn (dòng Faradic) hoặc chữ nhật và thời gian xung cực ngắn, giúp hưng phấn các thần kinh cảm giác và vận động.
• Ức chế làm giảm hưng phấn: Dòng điện xung với tần số cao (trên 80Hz), có sườn xung thoải và thời gian xung dài, giúp ức chế thần kinh và giảm cảm giác đau, chống viêm. Thường là dòng xung điện kiểu lưỡi cày hoặc hình sin (dòng Bernard/ dòng Diadynamic).

Tần số đáp ứng các dây thần kinh:

• Thần kinh vận động: Tối đa đáp ứng với tần số 1.000Hz; tần số vượt quá mức này sẽ không còn tác dụng. Tần số từ 20 – 250Hz ảnh hưởng đến cơ bắp với mức độ khác nhau: cơ co lần lượt, liên tục, kiểu răng cưa, và giảm dần co cơ ở tần số cao hơn.
• Thần kinh cảm giác: Đáp ứng với tần số từ 0 – 1.000Hz, với cảm giác chạm nhẹ, rung liên tục, và rung yếu dần tùy thuộc vào tần số.
• Thần kinh thực vật: Tần số 100Hz gây ức chế thần kinh giao cảm, giúp giảm căng thẳng và hỗ trợ giảm viêm.

3.2. Tác dụng vật lý

• Giảm đau cơ và co thắt cơ: Dòng điện kích thích các cơ bắp, làm giảm tình trạng căng cơ và cải thiện sự linh hoạt.
• Tăng tuần hoàn máu: Xung điện từ máy điện xung kích thích lưu thông máu tại khu vực điều trị, giúp tăng cường cung cấp oxy và dưỡng chất, đồng thời giảm sưng tấy và cải thiện sức khỏe chung của mô.
• Hỗ trợ phục hồi chức năng: Giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp và cải thiện khả năng vận động, đặc biệt là trong các trường hợp teo cơ hoặc yếu cơ.
• Chống viêm: Dòng điện xung có khả năng tăng cường tuần hoàn, chuyển hóa, và giảm phù nề. Điều này làm tăng cường khả năng miễn dịch và giảm các chất gây viêm, tuy nhiên, chỉ áp dụng với các trường hợp viêm không do nhiễm khuẩn.
• Gây ngủ: Dòng điện xung hình vuông với tần số 100 – 150Hz, tác dụng vào não bộ bằng cách đặt điện cực ở trán và gáy, sẽ hỗ trợ gây ngủ, giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ cho người sử dụng.

4. Các loại máy điện xung phổ biến

Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại máy điện xung với các tính năng và công dụng khác nhau, phục vụ cho nhiều đối tượng người dùng. Một số loại máy phổ biến bao gồm:

4.1. Máy điện xung TENS (Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation)

Nguyên lý hoạt động: Máy TENS tạo ra các xung điện kích thích dây thần kinh dưới da, giúp ngăn chặn tín hiệu đau truyền lên não và giải phóng endorphin tự nhiên.

Chức năng: Giảm đau, giảm căng cơ.

Tần số thấp (1-10 Hz): Giảm đau mãn tính, thư giãn.

Tần số cao (50-200 Hz): Điều trị đau cấp tính, ức chế tín hiệu đau.

Ví dụ:

• Máy điện xung dòng TENS – IN-1200A/C – Hãng Young-In Biotech, Hàn Quốc với tần số 1~120Hz, 500Hz, 1,000Hz
• Máy điện xung dòng TENS – Lectron 350RT – Hãng DMC, Hàn Quốc với tần số từ 1 – 500 Hz, phù hợp dùng trong các bệnh viện, phòng khám.
• Máy TENS Omron Pocket Pain Pro – Hãng Omron, Nhật Bản với tần số từ 1 đến 120 Hz, thiết kế nhỏ gọn cho sử dụng tại nhà.

4.2. Máy điện xung EMS (Electrical Muscle Stimulation)

Nguyên lý hoạt động: EMS kích thích cơ bắp thông qua các xung điện, gây co cơ và giúp tăng cường sức mạnh, phục hồi chức năng.

Chức năng: Tăng cường sức mạnh cơ bắp, phục hồi chức năng.

Tần số thấp (20-50 Hz): Kích thích cơ chậm (slow-twitch), phục hồi và tăng cường sức mạnh cơ bắp.

T​ần số cao (50-100 Hz): Kích thích cơ nhanh (fast-twitch), luyện tập cường độ cao.

Ví dụ: Máy Compex Sport Elite 2.0 – Hãng Compex: Tần số từ 1 đến 120 Hz, dùng cho vận động viên với các chương trình luyện tập đa dạng.

4.3. Máy điện xung kết hợp TENS và EMS

Nguyên lý hoạt động: Kết hợp hai chức năng của TENS và EMS để vừa giảm đau, vừa kích thích cơ bắp.

Chức năng: Giảm đau, phục hồi chức năng cơ bắp.

Tần số: TENS: 1 – 100 Hz; EMS: 20 – 100 Hz

Ví dụ: Hãng iReliev – Máy iReliev TENS + EMS Combination Unit – Hãng iReliev: Tần số từ 2 đến 100 Hz, hỗ trợ giảm đau và phục hồi cơ bắp.

4.4. Máy điện xung IFC (Interferential Current)

Nguyên lý hoạt động: IFC sử dụng hai dòng điện tần số cao giao thoa nhau tạo ra các dòng điện điều trị tần số thấp sâu vào trong mô, giúp giảm đau và viêm.

Chức năng: Giảm đau sâu, giảm viêm, kích thích mô.

Tần số: Dòng điện chính: 1,000 – 10,000 Hz; Tần số giao thoa: 0-299 Hz

Ví dụ: 

1. Máy điện xung dòng ICT – Lectron 350RI – hãng DMC, Hàn Quốc, cung cấp tần số 4,000 Hz với mức điều chỉnh giao thoa 100Hz
2. Máy điện xung Chattanooga Intelect Mobile IF – Hãng Chattanooga, Mỹ – : Cung cấp tần số từ 4,000 đến 10,000 Hz với khả năng điều chỉnh tần số giao thoa.

4.5. Máy điện xung vi mô (Microcurrent Therapy)

Nguyên lý hoạt động: Sử dụng các dòng điện rất nhỏ (microampere) để kích thích tế bào và mô, thúc đẩy quá trình lành tổn thương, có thể tích hợp với các ứng dụng khác như ánh sáng laser.

Chức năng: Giảm đau, giảm viêm, tái tạo mô.

Tần số: 0.5 – 500 Hz

Ví dụ: Máy Avazzia BEST – Hãng Avazzia: Tần số vi mô từ 0.5 đến 350 Hz, sử dụng trong vật lý trị liệu và phục hồi chức năng.

4.6. Máy điện xung NMES (Neuromuscular Electrical Stimulation)

Nguyên lý hoạt động: NMES kích thích các dây thần kinh cơ bắp, gây co cơ và giúp tăng cường sức mạnh, ngăn ngừa teo cơ.

Chức năng: Phục hồi chức năng, tăng cường sức mạnh cơ bắp.

Tần số: 1 – 100 Hz

Ví dụ: Máy Compex Fit 1.0 – Hãng CefarCompex: Tần số từ 1 đến 100 Hz, dùng trong luyện tập và phục hồi cơ bắp.

4.7. Máy điện xung FES (Functional Electrical Stimulation)

Nguyên lý hoạt động: FES kích thích các dây thần kinh cơ bắp, giúp người bệnh thực hiện các chức năng vận động như đi bộ hoặc cầm nắm.

Chức năng: Hỗ trợ chức năng vận động, phục hồi chức năng.

Tần số: 20 – 60 Hz

Ví dụ: Máy Bioness L300 – Hãng Bioness: Tần số từ 20 đến 50 Hz, thiết kế dành riêng cho hỗ trợ đi bộ cho người bị liệt chi dưới.

Các loại máy điện xung này được thiết kế để đáp ứng các nhu cầu điều trị khác nhau, từ giảm đau đến phục hồi chức năng và tăng cường sức mạnh cơ bắp. Mỗi loại máy có tần số hoạt động đặc trưng và ứng dụng riêng, giúp người dùng chọn lựa thiết bị phù hợp với mục đích điều trị cụ thể.

5. Tiêu chí chọn mua máy điện xung

Khi chọn mua máy điện xung, người dùng cần xem xét kỹ lưỡng một số tiêu chí quan trọng để đảm bảo chọn được sản phẩm phù hợp nhất.

Chất lượng và độ bền

Người dùng nên lựa chọn các sản phẩm từ các thương hiệu uy tín, có giấy chứng nhận an toàn và hiệu quả từ các cơ quan y tế. Để kiểm tra độ bền của máy, hãy kiên nhẫn tra cứu thông tin nhãn hàng, hoặc kiểm chứng qua lời người đã và đang sử dụng máy.

Tính năng và chế độ trị liệu

Máy điện xung cần có nhiều chế độ trị liệu khác nhau để phù hợp với các tình trạng sức khỏe cụ thể. Nên chọn máy có khả năng điều chỉnh tần số, cường độ, và thời gian trị liệu để tối ưu hóa hiệu quả điều trị.

Dễ dàng sử dụng

Máy cần phải dễ dàng sử dụng, với hướng dẫn rõ ràng và bảng điều khiển thân thiện với người dùng. Đặc biệt, với những người sử dụng tại nhà, việc có một máy kích thích điện trị liệu cầm tay với thiết kế đơn giản, dễ vận hành sẽ là một lợi thế lớn.

Giá thành và bảo hành

Mặc dù có nhiều sản phẩm trên thị trường với giá cả khác nhau, nhưng việc chọn một sản phẩm có giá phù hợp với chất lượng và đi kèm với chế độ bảo hành tốt (tối thiểu là 1 năm) sẽ giúp người dùng an tâm hơn trong quá trình sử dụng.

6. Mua Máy Điện Xung Tại Bảo Minh Medical

Dưới đây là 10 lý do tại sao nên mua máy điện xung tại Bảo Minh Medical:

• Chất lượng đảm bảo: Bảo Minh Medical cung cấp các sản phẩm chính hãng, chất lượng cao, được nhập khẩu từ các thương hiệu uy tín trên thế giới.
• Đa dạng sản phẩm: Chúng tôi có nhiều loại máy điện xung khác nhau, phù hợp với nhu cầu điều trị của từng cá nhân, từ máy tần số thấp đến máy kết hợp TENS và ICT.
• Tư vấn chuyên nghiệp: Đội ngũ nhân viên giàu kinh nghiệm, sẵn sàng tư vấn và hướng dẫn chi tiết về cách sử dụng sản phẩm phù hợp với từng tình trạng sức khỏe cá nhân hay nhu cầu của bệnh viện, phòng khám
• Giá cả cạnh tranh: Bảo Minh Medical cam kết mang đến mức giá hợp lý, cạnh tranh bởi chúng tôi nhập khẩu và làm việc trực tiếp với các hãng, không qua trung gian.
• Bảo hành dài hạn: Sản phẩm được bảo hành chính hãng, đảm bảo an tâm sử dụng trong thời gian dài.
• Dịch vụ hậu mãi tốt: Cung cấp dịch vụ hỗ trợ sau bán hàng chu đáo, bao gồm bảo dưỡng, sửa chữa và cung cấp linh kiện thay thế.
• Giao hàng nhanh chóng: Hỗ trợ giao hàng trên toàn quốc, đảm bảo sản phẩm đến tay khách hàng trong thời gian sớm nhất.
• Được nhiều khách hàng tin tưởng: Bảo Minh Medical đã được nhiều khách hàng và các cơ sở y tế tin tưởng lựa chọn, là địa chỉ uy tín trong lĩnh vực thiết bị y tế.
• Hỗ trợ kỹ thuật tận tình: Cung cấp lắp đặt, hướng dẫn sử dụng, hỗ trợ kỹ thuật trực tiếp hoặc từ xa, giúp khách hàng dễ dàng sử dụng và vận hành thiết bị.
• Chính sách đổi trả linh hoạt: Với chính sách đổi trả hàng rõ ràng và minh bạch, khách hàng hoàn toàn có thể yên tâm khi mua sắm tại Bảo Minh Medical.