Đèn phẫu thuật
Đèn phẫu thuật – còn được gọi là đèn mổ, là một thiết bị y tế nhằm hỗ trợ nhân viên y tế trong việc khi tiến hành phẫu thuật bằng cách chiếu sáng một khu vực hoặc một bộ phận của bệnh nhân. Sự kết hợp của nhiều đèn phẫu thuật thường được gọi là “hệ thống đèn chiếu sáng phẫu thuật”
Lịch sử:
Sự phát triển kỹ thuật:
Người ta đã nỗ lực sử dụng một tụ quang trong việc chiếu ánh sáng gián tiếp để làm giảm nhiệt nhưng không thành công. Việc đưa đèn điện vào phòng phẫu thuật đã kèm theo nhiều vấn đề. Với những công nghệ cũ thì việc kiểm soát ánh sáng còn khá khó khăn. Ánh sáng điện vẫn được di chuyển và khuếch tán với bức xạ nhiệt lớn.
Đèn LED là nguồn sáng loại bỏ các vấn đề về bức xạ nhiệt và giảm bớt năng lượng.
Thuật ngữ và phép đo:
Lux
Đơn vị cho lượng ánh sáng được nhìn thấy được đo bằng lux vào một thời điểm nhất định
Độ rọi (Ec)
Độ rọi được đo bằng lux ở khoảng cách 1m từ bề mặt phát ra ánh sáng đến trung tâm trường ánh sáng.
Trung tâm trường ánh sáng
Điểm trong vùng sáng, nơi độ rọi được được cường độ lux tối đa. Nó là điểm tham chiếu của tất cả các phép đo lường.
Độ sâu của ánh sáng
Khoảng cách giữa các điểm là 20% độ chiếu sáng ở trên và dưới điểm trung tâm. Từ điểm đạt được ánh sáng tối đa, cách trung tâm của trường ánh sáng 1m từ bề mặt phát sáng, các quang kế được di chuyển về phía ánh sáng cho đến khi cường độ ánh sáng đó rơi vào 20% giá trị tối đa. Khoảng cách từ trung tâm đến điểm đó được gọi là L1. Khoảng cách tương tự theo hướng đi của ánh sáng là L2. Độ sâu của ánh sáng là tổng của L1 và L2. Trong ấn bản thứ 2 của tiêu chuẩn IEC, được công bố năm 2009, giá trị được điều chỉnh từ 20% đến 60%.
Bóng pha loãng
Khả năng ánh sáng để giảm thiểu tác động của các vật cản
Đường kính trường ánh sáng (D10)
Đường kính của trường ánh sáng nằm xung quanh trung tâm trường ánh sáng, kết thúc ở độ rọi đạt 10% Ec. Các giá trị này là mức trung bình của 4 phần chéo khác nhau thông qua các trung tâm trường ánh sáng.
D50
Đường kính của trường ánh sáng nằm xung quanh trung tâm trường ánh sáng, kết thúc ở độ rọi đạt 10% Ec. Các giá trị này là mức trung bình của 4 phần chéo khác nhau thông qua các trung tâm trường ánh sáng.
Tiêu chuẩn và yêu cầu của ánh sáng phẫu thuật
Theo tài liệu IEC 60601 – 2 – 41 về “Yêu cầu riêng về an toàn cơ bản và hiệu suất cần thiết của bộ đèn mổ và đèn chẩn đoán, 2009” của Uỷ ban kỹ thuật điện quốc tế (IEC) đã đưa ra các tiêu chuẩn và hướng dẫn cho các đặc tính của đèn phẫu thuật, để đảm bảo an toàn nhất có thể cho bệnh nhân và những rủi ro có thể xảy ra khi sử dụng đèn theo hướng dẫn sử dụng. Một số tiêu chuẩn cho ánh sáng phẫu thuật như sau:
– Lux, độ rọi trung tâm nên nằm giữa mức 160.000 và 40.000 lux
– Đường kính trường ánh sáng, đường kính D50 nên bằng ít nhất 50% của D10
– Màu hiển thị, nhằm mục đích phân biệt màu sắc của các mô trong cơ quan cơ thể, chỉ số màu vẽ ra (Ra) nên nằm giữa mức 85-100.
– Khả năng sao lưu: trong trường hợp nguồn điện bị gián đoạn, ánh sáng nên được phục hồi sau 5s với cường độ bằng ít nhất 50% cường độ lúc trước, nhưng không thấp hơn 40.000 lux. Trong vòng 40 giây, ánh sáng nên được như mức ban đầu.
– Thông báo: tài liệu IEC đề cập đến những gì cần được thông báo cho người sử dụng:
• Độ rọi trung tâm
• Đường kính trường ánh sáng
• Độ sâu của ánh sáng
• Bóng pha loãng
• Nhiệt độ màu tương quan và chỉ số màu vẽ
• Tổng bức xạ
• Làm sạch và khử trùng
• Xử lý ánh sáng đầu trong trường hợp thất bại
• Cách người dùng phải tuân thủ các yêu cầu về làm sạch và khử trùng
